Peynir Altı Suyu Nedir?

Peynir altı suyu nedir, nerede ve nasıl kullanılır? Alt suyu, hayvan sütünden peynir yapıldıktan sonra kalan sudur. İnsan hayatındaki öneminden dolayı sütün işlenmesinde ve gıda endüstrisinde önemli bir yere sahiptir. Peynir altı suyu, hayvan sütünden peynir yapımından sonra geride kalan ve sütün pıhtılaştırılmasıyla elde edilen sıvı sudur. Peynir altı suyu, mineral ve asitle çökeltilmiş kazein üretiminden elde edilen asidik sudur.

Ayrıca 4.3 ile 4.6 arasında bir pH'a sahiptir. Keçi peyniri yaparken, proteinin çoğunu lorda ve laktozu peynir altı suyunda bulacaksınız. Ama bundan biraz daha spesifik olabiliriz. Yapma işlemi pıhtılaşma yönteminden bağımsız olarak pıhtıyı esasen aynı bırakabilse de, kalan peynire altındaki suyun biraz farklı bir bileşimini verir. Bitmiş peynir ürününde tamamen ayırmak yerine bir miktar su kalmış olabilir.

Peynir Altı Suyunu Atmayın

Süt ürünlerinden biri olan ve önemi her geçen gün artan peynir altı suyu, besin değeri yüksek olan en önemli doğal katkı maddelerinden biridir. Doğal ve hijyenik koşullarda üretilen peynir altı suyu, prebiyotik adı verilen sindirim sistemini destekleyen bakteriler açısından zengindir. Uygulamada dip suyunun midedeki kramp veya ağrılara karşı faydalı olduğu iddia edilmiştir. Peynir yapıldıktan sonra kalan su, protein veya mineral maddeler açısından yoğundur. Ekşi tatlı elde edilebildiği için kullanım alanı geniştir.

Evde Probiyotik Peynir Yapabilir miyiz?

Evet yapabiliriz, zor değil, özellikle alışınca keyifli bir uğraş. Özellikle haneler peynir tüketmeyi severken; Çabalarınızın karşılığını aldığınızı hissedecek ve daha iyi peynir veya peynir çeşitleri yapmak için daha istekli olacaksınız. Sirke, limon, yoğurt gibi asitlerin çökeltilmesiyle yapılan tariflere peynir demek yanlış olur. Çünkü bunlar kesilerek hazırlandıkları için “süt kesimleri”dir. Asitlenmiş süt lorunun katılaşması peynir olduğu anlamına gelmez. Peynir probiyotik bir besindir. Bu nedenle asidik çökelme olmaz. Yapmış olduğunuz süt kesiminden de asitle çöktürerek elde edebilirsiniz ancak suyu fermente olmadığı için probiyotik değildir. Süt lorunun asitle çöken dip suyu ekşi fermantasyon (whey) ile ayrılırken, peynir altı suyu tatlı bir probiyotik haline gelir.

Peynir Altı Suyu Nerelerde Kullanılır?

Peynir üretimi küçük mandıralardan çıkıp tam bir endüstri haline gelince işletmelerin ikinci ürünü olan dip sularını ne yapacakları konusu gündeme geldi. Önce gıda sonra kozmetik sektöründe kullanılan su kısa sürede o kadar çok ürüne girmiş ki sektörü alt üst etmiştir. Artık üretimde ilk ürün peynir altı suyu, ikinci ürün ise peynir oldu. Bu önemli suyun nerelerde kullanıldığını görmek için etiketlere bakmanız yeterli olacaktır.

Paketlenmiş her gıda ürününde kullanılır.

Peynir yapımı sırasında süt, kendi kedisine ekşitilerek veya asit eklenerek maya ile pıhtılaştırılır. Peynirin temelini oluşturan pıhtı dışındaki yeşilimsi sarı kısma "peynir altı suyu" adı verilir. Peynir üretiminin bir yan ürünüdür. İşletmelerde kullanılan sütün yaklaşık %80'i yer altı sularına dönüştürülmektedir. Protein açısından besin değeri yüksek olan ve sağlık açısından son derece faydalı olan sıvı, atık olarak atılabilmekte ve çevre kirliliğine yol açabilmektedir. Değerlendirilen veya kullanılan alanların ne için kullanıldığına bir göz atalım.

Gıda Endüstrisi

Gıda endüstrisinde gıdaların protein yönünden besin değerini arttırmak için çikolata, bisküvi ve hamur işlerinde kullanılmaktadır. Bebekler için hazırlanan mamalarda ve hatta meyve aromalarıyla tatlandırılmış içeceklerde katkı maddesi olarak da kullanılmaktadır. Hayvanların sularına veya yemlerine direkt katılarak hayvan beslemede kullanılır. İçecek üretiminde peynir altı suyu kurutularak toz haline getirilir.

Bu içecekler geniş bir tüketici grubunu hedefliyor. Hızlı sindirimi nedeniyle; Sporcular büyüme hormonu ile birlikte kas kütlesini arttırdığı ve enerji kaynağı olduğu için su tozunu tercih etmektedirler.

Tıp Dünyası

Orta Çağ'da proteinin hastalıklara karşı koruyucu etki gösterdiği ve bağışıklığı artırdığı birçok tedavi merkezi kurulmuştur. Merkezlerde zehirlenme, karaciğer hastalıkları ve obezite, sindirim bozuklukları gibi hastalıkların tedavisinde çok sayıda kişiye hizmet verildi. Tip 2 diyabet hastalarına faydalıdır ve şeker seviyesini dengeler. Vücuttaki mikropların büyümesini durdurur ve doğal bir antibiyotik görevi görür.

Kadınlarda rahim ve meme kanseri, erkeklerde prostat kanseri riskini azaltır. Peynir altı suyu içecekleri vücuttaki kalsiyum emilimini artırır. Osteoporozlu hastaların beslenmesinde önemlidir.

Kozmetik Sanayi

Kozmetik alanında kullanılır ve bilimsel olarak insan cildindeki nemlendirici faktörlere çok benzer özelliklere sahiptir. Örneğin kozmetik sektöründe kullanılır; Vücudun her dokusunun hücrelerinde su tutma özelliğinden dolayı cildin yaşlanmasını önleyen "hyalunorik asit" tipine benzer. Ayrıca bebekler için özel olarak üretilmiş sabun ve losyonlarda da kullanılmaktadır. Bu konuda yeterince bilgi sahibi olduğunuzda, sağlığınıza fayda sağlamak için evde kendi peynir altı suyunuzu kolayca yapabilirsiniz.